logo

Freelance tekstschrijven: de 6 specialismen (uitgelegd!)

Bonte illustratie van tekstschrijvers bij een groot beeldscherm waarop onder andere tekst en e-mail te zien is.

De meeste tekstschrijvers in Nederland specialiseren zich niet. Dat terwijl er ruwweg zes specialismen te onderscheiden zijn. Je focussen op één of misschien twee specialismen is meestal beter. In dit artikel leg ik je uit waarom en licht ik alle zes de disciplines toe. 


Jazeker, ik heb mezelf op 'tekstschrijversgebied' ook schuldig gemaakt aan alles aanpakken wat ik aanpakken kon. Of het nu ging om een opdracht voor een krant, webteksten of een blog, ik deed het allemaal.


Je bent tekstschrijver, dus dan is dat logisch, toch? 


Nou ja, het feit dat je grammatica en spelling in orde zijn, wil nog niet zeggen dat je dus alle soorten teksten kunt schrijven. Elke discipline heeft immers haar eigen kenmerken. En elke discipline vereist specifieke vakkennis die je voor andere disciplines niet, of veel minder nodig hebt. 


Waarom als freelance tekstschrijver specialiseren?

Voordat ik die vraag beantwoord, lijkt het me goed eerst de situatie van de meeste freelance tekstschrijvers te duiden. 


Als freelancer heb je in feite een baan voor jezelf gecreëerd. Een baan zonder vast inkomen, dus. Geen opdrachten betekent geen geld.


Vaak bel je dan - zeker in het begin - een aantal mensen uit je eigen netwerk in de hoop op werk. Je zegt graag 'ja' op elke kans om huur of hypotheek en rekeningen te kunnen betalen. 


Wat me is opgevallen, is dat veel tekstschrijvers die ik ken (ik ken er behoorlijk wat) niet denken als een ondernemer. Ze doen geen acquisitie, doen niet productontwikkeling en specialiseren zich niet.


Dat gold voor mij ook jarenlang. Maar ik probeer de laatste jaren steeds meer als een ondernemer te denken, en te handelen (ook al kan het nog stukken beter). 


Als zzp'er ben je dat formeel (voor de belastingdienst) immers ook, een ondernemer. Met alles wat daar bijhoort. Dus naast alle negatieve kanten aan het bestaan als zzp'er heb je ook kansen en mogelijkheden


Over dat laatste denk ik veel na en ik probeer die kansen en mogelijkheden te benutten. En zeker ook te creëren. 


Goed, ter zake: waarom specialiseren als freelance tekstschrijver? 


Kort antwoord: omdat je je op die manier kunt onderscheiden van de concurrentie en zo sneller een reputatie als specialist opbouwt. 


Potentiële klanten zullen je op den duur gemakkelijker gaan vinden. Bovendien doe je dan meer van wat je leuk vindt (ervan uitgaande dat je je specialiseert in iets dat je leuk vindt). 


Yep, ik weet het, geen revolutionair inzicht, eerder een standaard ondernemersadvies. Toch is het wel iets om als tekstschrijver bij stil te staan. Omdat dit vak (veel) moeilijker is dan het in eerste instantie lijkt. 


Dat weet ik uit eigen ervaring. 


In het begin van mijn freelancersbestaan dacht ik precies wat ik in het begin van deze blogpost schetste. Mijn spelling en grammatica zijn in orde. Ik heb als dagbladjournalist ook nog eens geleerd verhalen te schrijven, dus kom maar op met die klanten. Maakt niet uit wie. 


Ik kwam er al snel achter hoe mis ik het had. Webteksten? Waar moeten die dan aan voldoen? Hoe doe je dat, conversiegericht schrijven? Call to action? En wat is SEO ook alweer? Ik weet wel dat het iets met 'schrijven voor zoekmachines' te maken heeft, maar hoe het precies zit? 


Ik moest ook nog eens klantgericht gaan schrijven terwijl ik jarenlang gewend was te schrijven wat ik wilde. Kortom: ik moest mezelf gaan bijscholen, en snel ook!


Die bijscholing was een zoektocht langs de disciplines die je als tekstschrijver kunt uitoefenen. Wat vond ik leuk om te doen, wat niet? En waarom? 


Diezelfde zoektocht leerde me dat er in dit vak ruwweg zes disciplines zijn die specifieke kennis en vaardigheden vereisen.


Hieronder ga ik daarop in.


Wat spreekt je het meeste aan? En waarom?


Copywriter

Is het Engelse copywriter niet hetzelfde als tekstschrijver? Het één is immers de vertaling van het ander. Een veelgestelde vraag en het antwoord is, wat mij betreft, nee.


Een tekstschrijver is een overkoepelende term voor alle disciplines die binnen het vak 'tekstschrijven' vallen.


Een copywriter is iemand die met een bedrijf meedenkt over de marketingstrategie en korte reclame- en marketinguitingen schrijft. Een copywriter houdt zich dus bezig met slogans, marketingkreten en andere vaak (zeer) korte tekstuele uitingen.


Het moet effectieve, overtuigende kopij of 'content' zijn. Wat dat is, vraag je? Neem de bestelbussen van Coolblue. Daarop staat de tekst 'Bus. Klopt'. Da's alles. Twee woorden. Briljant. Vooral vanwege de eenvoud.


Gegarandeerd dat een copywriter daarvoor verantwoordelijk is geweest. Coolblue is sowieso sterk in zijn tekstuele uitingen. Het zijn niet 'gewoon' teksten, maar zeer goed doordachte en effectieve reclame- en marketinguitingen. 


Een copywriter kan zomaar een uurtje of twee, of nog langer, nadenken over een tekst als ‘Bus. Klopt’. 


Zakelijke waarde van copy

De zakelijke waarde van copy zit hem erin dat het onderdeel is van een (algehele) marketingstrategie van een bedrijf. Je werkt dus mee aan de positionering en de opbouw van een bepaalde reputatie van een merk. Met goede teksten kun je daaraan een significante bijdrage leveren. Jouw teksten kunnen dus héél waardevol zijn voor jouw klant.


Vereiste vakkennis

Als schrijver van copy moet je een gedegen achtergrond in marketing hebben. En dan vooral op macroniveau. Hoe denkt een merk, waarom precies en met welk doel? 


Je moet weten hoe je een goede doelgroepanalyse maakt. Het begrijpen van de doelgroep is cruciaal. Je wil je immers kunnen verplaatsen in de doelgroep om te weten hoe die denkt, met wat problemen die te maken heeft en wat die wenst. 


Ook vereist het vak copywriting een goede kennis van ethiek en juridische kwesties. Je moet je bewust zijn van ethische normen en juridische aspecten, zoals auteursrecht en reclameregels.


Belangrijkste eigenschappen van een copywriter 

Wat moet een copywriter goed kunnen? Hieronder de lijst met de belangrijkste eigenschappen:


  1. Creativiteit: copywriters moeten creatief kunnen denken om aantrekkelijke, originele en pakkende inhoud te creëren die de aandacht van lezers trekt.
  2. Schrijfvaardigheid: uitstekende schrijfvaardigheden zijn cruciaal. Dit omvat een goede beheersing van grammatica, spelling, interpunctie en schrijfstijl.
  3. Marketinginzicht: het begrijpen van marketingprincipes en de rol van copywriting in marketingcampagnes is belangrijk om effectieve teksten te kunnen schrijven.
  4. Overtuigingskracht: copywriters moeten in staat zijn om overtuigende en overtuigende teksten te schrijven die lezers aanzetten tot actie, zoals kopen, inschrijven of deelnemen.
  5. Inlevingsvermogen: het begrijpen van de doelgroep en hun behoeften is essentieel. Een copywriter moet in staat zijn om zich in de lezers te verplaatsen en relevante en aansprekende inhoud te produceren.
  6. Doelgerichtheid: copywriters moeten duidelijk de doelen van de tekst begrijpen, of het nu gaat om het verkopen van een product, het verstrekken van informatie of het entertainen van lezers.
  7. Aanpassingsvermogen: copywriters moeten zich kunnen aanpassen aan verschillende doelgroepen, branches en communicatiekanalen, zoals websites, sociale media, advertenties en meer.


Voordelen

  • Samenwerken met grote ‘corporate’ bedrijven;
  • Je teksten zijn in veel gevallen te zien in de publieke ruimtes of reclames;
  • Uitstekende vergoedingen;
  • Opdrachten zijn vaak relatief langlopend;
  • Grote mate van creatieve vrijheid.


Uitdagingen

  • Klanten hanteren doorgaans een zeer hoge standaard;
  • Het is moeilijk zulke klanten te strikken;
  • Je bent jaren bezig met het opbouwen van je reputatie als copywriter;
  • Als freelancer kom je veel minder snel in beeld dan grotere content- en marketingbedrijven.


Blogger

Als blogger richt je je op het schrijven van inhoudelijk sterke content in een specifiek vakgebied  (het vakgebied van jouw klanten). Deze kopij helpt de lezer aan meer informatie over een bepaalde niche of een probleem binnen die niche. Een blog verstrekt in die zin veel waarde over de lezer. 


Zakelijke waarde van blogs

De zakelijke waarde van blogs zit hem erin dat je voor je klant zorgt voor een impuls in websitebezoek. Bovendien creëer je waarde voor de mensen die de site van jouw klant bezoeken.  Op die manier zorg je ook voor nieuwe klanten voor jouw klant. 


Vereiste vakkennis

Als schrijver van blogs heb je kennis nodig van SEO. Je moet dus weten hoe een zoekmachine als Google werkt. En: welke signalen Google zoekt op een webpagina om te bepalen op welke plek jouw blog in de zoekresultaten moet komen. Maar ook: hoe zorg je er dan voor dat de zoekmachine die signalen herkent? 


Daarnaast moe je weten hoe je zoekwoordenonderzoek doet. Dat is een vak op zich dat ervaring vereist om goed te kunnen. 


Verder is het goed te weten dat SEO minder technisch is dan mensen vaak doen geloven. Dat geldt zeker voor zogeheten ‘on page SEO’.  Er wordt veel onzin verkocht door zogenaamde kenners op dit gebied (NIEMAND buiten Google-medewerkers weet precies hoe het Google-algoritme werkt), maar je moet wel een aantal basisbeginselen begrijpen. 


Die onder de knie krijgen is overigens NIET moeilijk. Sterker nog. Ik durf te stellen dat het in de basis eenvoudig is. Je moet het alleen even weten.


Natuurlijk zijn er diverse nuances waarvan het al dan niet toepassen ervan een invloed kunnen hebben op het resultaat in zoekmachines. En ja, ben je een beginner dan gaan je die in eerste instantie boven de pet. Maar laat je vooral niet afschrikken door het woord SEO. 


Binnen twee uur (nee, ik overdrijf niet) ken je de belangrijkste grondbeginselen en kun je aan de slag.


Belangrijkste eigenschappen van een blogger 

Wat moet een blogger goed kunnen? Hieronder de lijst met de belangrijkste eigenschappen:


  1. Schrijfvaardigheid: uitstekende schrijfvaardigheden zijn van vitaal belang voor bloggers. Ze moeten in staat zijn om duidelijke, boeiende en foutloze teksten te produceren.
  2. Creativiteit: bloggers moeten in staat zijn om creatieve ideeën te bedenken voor hun inhoud en deze op een originele manier te presenteren om de aandacht van lezers te trekken. 
  3. SEO-kennis: basiskennis van zoekmachineoptimalisatie (SEO) is belangrijk om ervoor te zorgen dat blogposts gemakkelijk vindbaar zijn via zoekmachines zoals Google. 
  4. Onderzoeksvaardigheden: het vermogen om onderzoek te doen naar onderwerpen en relevante en betrouwbare informatie te verzamelen is essentieel voor het produceren van hoogwaardige inhoud. 
  5. Inlevingsvermogen: bloggers moeten begrijpen wie hun doelgroep is en zich kunnen inleven in hun behoeften, interesses en vragen om inhoud te creëren die relevant is voor hun lezers. 
  6. Kritisch denken: bloggers moeten hun eigen werk kritisch kunnen beoordelen en bereid zijn om feedback te accepteren en hun schrijfvaardigheden voortdurend te verbeteren. 
  7. Niche-expertise: het hebben van expertise of passie voor het onderwerp van de blog kan een blogger helpen om diepgaande en waardevolle inhoud te creëren. Deze eigenschap is een lastige als tekstschrijver. Je bent in de meeste gevallen een leek die schrijft over het vak van je klant. Daarom is het van belang dat je goede onderzoeksvaardigheden hebt. 


Voordelen

  • Je bent inhoudelijk bezig;
  • Je resultaten zijn meetbaar;
  • Je bezorgt je klanten rechtstreeks nieuwe (potentiële) klanten;
  • Het aantal onderwerpen is schier oneindig, je kunt een opdracht (afhankelijk van je succes en het budget van je klant) gemakkelijk vernieuwen of aanhouden;
  • Je kunt tot op zekere hoogte schrijven wat je wil (mits je je aan de feiten houdt).


Uitdagingen

  • Je bent afhankelijk van de grillen van zoekmachines;
  • Je kunt relatief veel tijd kwijt zijn ervoor te zorgen dat je de afgesproken lengte haalt of juist die niet te overschrijden;
  • Als blogger verkoop je je klant feitelijk meer websitebezoekers, maar dit kun je niet garanderen;
  • Kost vaak meer werk dan je vooraf inschat. Als gevolg is je beloning vaak minder goed dan die in eerste instantie lijkt;
  • Ondernemers zijn niet bereid 400 euro of meer te betalen voor één blogpost. Vooral niet als ze weten dat je er nog vijftig gaat schrijven. Tegelijkertijd vereist een goede blogpost vaak zoveel tijd dat een dergelijk bedrag gerechtvaardigd zou zijn;
  • De ondernemer denkt dat-ie het zelf wel kan door AI te gebruiken voor zijn of haar blogs (wat in veruit de meeste gevallen een zeer onterechte aanname is).


Webcontentschrijver

Webcontent of webteksten schrijven is een discipline binnen het tekstschrijversvak waar veel vraag naar is. 


Teksten voor een website moeten beknopt zijn, want lezers haken door de bank genomen maar al te snel af. In de beperkte ruimte die je hebt om de boodschap van je klant te verkondigen, moet je zien te informeren, de nieuwsgierigheid zien te prikkelen, zien te overtuigen én zien te verleiden.


Daarnaast moet elke zin kloppen. De website geldt als immers het online visitekaartje van je klant.


Zakelijke waarde van webcontent

De zakelijke waarde van webcontent of webteksten zit hem erin dat je je klant kunt bedienen met teksten die niet alleen goed duidelijk maken met wat voor bedrijf de websitebezoeker te maken heeft, maar ook ervoor zorgen dat een percentage van die bezoekers ‘converteert’.


Dat wil zeggen: dat een percentage van het aantal bezoekers actie onderneemt om iets te downloaden, een e-mailadres of telefoonnummer achterlaat, een formulier voor meer informatie invult of rechtstreeks via de website een product of dienst koopt. 


Je creëert met webteksten dus rechtstreeks waarde voor je klant


Vereiste vakkennis

Als schrijver van webcontent of webteksten moet je veel weten over koopemoties, conversieoptimalisatie en SEO. De combinatie van die drie draagt voor een belangrijke mate bij aan de effectiviteit van een website. 


Belangrijkste eigenschappen van een webcontentschrijver

Wat moet een schrijver van webteksten goed kunnen? Hieronder de lijst met de belangrijkste eigenschappen:


  1. Schrijfvaardigheid: uitstekende schrijfvaardigheden zijn van essentieel belang. Dit omvat een goede beheersing van grammatica, spelling, interpunctie en schrijfstijl, aangepast aan online lezers.
  2. SEO-kennis: basiskennis van zoekmachineoptimalisatie (SEO) is cruciaal. Webcontentschrijvers moeten begrijpen hoe ze zoekwoorden effectief kunnen integreren in hun teksten om de zichtbaarheid van de inhoud in zoekmachines te vergroten. 
  3. Inlevingsvermogen: Het begrijpen van de doelgroep en hun behoeften is van groot belang. Webcontentschrijvers moeten inhoud creëren die aansluit bij de interesses en vragen van hun online lezers. 
  4. Aanpassingsvermogen: webcontentschrijvers moeten zich kunnen aanpassen aan verschillende stijlen, toon en richtlijnen, afhankelijk van de website of het platform waarvoor ze schrijven. 
  5. Contentstrategiebegrip: Kennis van contentstrategie, zoals het begrijpen van het doel van de inhoud en hoe deze in de algehele onlinestrategie past, is waardevol. 
  6. Creativiteit: webcontentschrijvers moeten in staat zijn om creatieve benaderingen te bedenken voor het presenteren van informatie en het boeien van lezers
  7. Social media-vaardigheden: het begrijpen van sociale media en hoe content op deze platforms wordt gedeeld en gepromoot, kan nuttig zijn voor webcontentcreatie. 
  8. Kritisch denken: het vermogen om hun eigen werk kritisch te beoordelen en feedback te accepteren om de kwaliteit van de teksten te verbeteren, is belangrijk.
  9. Veranderingsbereidheid: het online landschap evolueert voortdurend. Webcontentschrijvers moeten bereid zijn om nieuwe technologieën, trends en zogeheten best practices te omarmen.


Voordelen

  • Relatief korte teksten;
  • Intensief contact met de klant;
  • Klanten zijn doorgaans bereid een goede prijs te betalen voor webteksten.


Uitdagingen

  • De klant heeft vaak niet genoeg tijd voor je;
  • Klanten zijn erg doorgaans erg kritisch op webteksten;
  • Klanten hebben de neiging de tekst voor te leggen aan een collega, partner, zoon of dochter voor een second opinion. Als je ieders verzoek moet inwilligen wordt de tekst daar vrijwel zeker slechter van; Die voelt dan niet meer als jouw creatie en je kunt bovendien het gevoel krijgen dat je je werk niet goed gedaan hebt (in de ogen van de klant). 


Sales letters

Er zijn maar weinig tekstschrijvers in Nederland die zich bezighouden met het schrijven van sales letters. Dit specialisme richt zich op nieuwsgierigheid prikkelen, het overtuigen en het verleiden van je klant met als ultieme doel de aankoop van de dienst of het product dat je aanprijst in de sales letter.


Denk aan de ouderwetse ‘direct mail’ die huis aan huis werd bezorgd. Voor wie oud genoeg is: vroeger (tot en met de jaren tachtig) kregen mensen nog weleens ongevraagd ongeadresseerde brieven van bedrijven in de bus waarin met een tekst de lezer werd overtuigd dat hij of zij het aangeprezen product nodig had. 


Toen dit soort reclame bij wet verboden werd, leek dit soort marketing gedoemd zijn uit te sterven. Totdat het internet zijn intrede maakte. 


Sindsdien is er sprake van een komeetachtige opkomst van digitale producten, online abonnementen en (online) cursussen. Daardoor is de behoefte aan dit specialisme binnen het tekstschrijversvak fors toegenomen. 


Tegelijkertijd is het aantal concurrenten dat zich bezighoudt met deze ‘verkoopbrieven’ in het Nederlandse taalgebied vrijwel verwaarloosbaar.


Het zou kunnen dat sales letters schrijven te Amerikaans is. Ik heb me er twee jaar lang intensief mee bezig gehouden en er héél veel van geleerd voor wat betreft conversiegericht schrijven (aanrader dus!). 


Ik wilde me erin specialiseren, maar ik merkte dat de gebruikte marketingtechnieken, vooral gestoeld op overreding en overtuigingskracht, me meer en meer gingen tegenstaan. Misschien moet ik hier ook het woord 'manipulatie' aan toevoegen. 


Zakelijke waarde van sales letters

De zakelijke waarde van sales letters zit hem erin dat je je klant rechtstreeks, via tekst, helpt zijn of haar product of dienst te verkopen. Die waarde kan dus enorm zijn. Als je sales letter een succes is, kun je héél veel omzet voor je klant genereren. 


Bovendien: als je een deal sluit met je klant over een percentage van de sales letter-opbrengst, kun je er zelf ook een zeer goede boterham mee verdienen.   


Vereiste vakkennis

Als schrijver van sales letters moet je veel kennis hebben van koopemoties, overreding en overtuiging. En in zekere zin zelfs manipulatie (dit laatste zal geen enkele schrijver van sales letters willen toegeven, maar een sales letter is deels zeker manipulatie). Het boek Influence: The Psychology of Persuasion van Robert Cialdini is een klassieker op dit gebied. 


Belangrijkste eigenschappen van een schrijver van sales letters

Wat moet een schrijver van sales letters goed kunnen? Hieronder de lijst met de belangrijkste eigenschappen:


  1. Overtuigingskracht: een schrijver van verkoopbrieven moet sterk overtuigend kunnen schrijven en in staat zijn om lezers te motiveren om te handelen. Ze moeten geloofwaardig en vastberaden overkomen.
  2. Schrijfvaardigheden: uitstekende schrijfvaardigheden zijn cruciaal. Dit omvat het vermogen om pakkende koppen en een boeiende verhaallijn te creëren. 
  3. Emotionele intelligentie: het begrijpen van de emoties, behoeften en verlangens van het doelpubliek is belangrijk voor het schrijven van verkoopbrieven die resoneren.
  4. Doelgroepanalyse: een schrijver van verkoopbrieven moet de doelgroep grondig begrijpen en zich kunnen inleven in hun problemen, verlangens en motivaties.
  5. Productkennis: het begrijpen van het product, de dienst of het idee dat wordt gepromoot, is van cruciaal belang om de voordelen ervan te kunnen benadrukken. 
  6. Psychologie van consumentengedrag: kennis van de psychologie achter consumentenbeslissingen en koopgedrag is nuttig om overtuigende strategieën te ontwikkelen.
  7. Aanpassingsvermogen: een schrijver van verkoopbrieven moet in staat zijn om de schrijfstijl en toon aan te passen aan de doelgroep en het product.
  8. Creativiteit: het bedenken van unieke verkoopargumenten en benaderingen kan helpen om verkoopbrieven te onderscheiden van de concurrentie. 
  9. Geduld en doorzettingsvermogen: het schrijven van een effectieve verkoopbrief kan meerdere revisies en aanpassingen vereisen voordat de gewenste resultaten worden bereikt.
  10. Kritisch denken: het vermogen om de effectiviteit van de verkoopbrief kritisch te beoordelen en bereid te zijn om feedback te accepteren en te gebruiken voor verbetering. 
  11. Marketinginzicht: begrip van marketingprincipes en strategieën is nuttig om de verkoopbrief in een bredere marketingcontext te plaatsen.
  12. Resultaatgerichtheid: de schrijver moet gericht zijn op het behalen van meetbare resultaten, zoals conversies en verkoop.


Voordelen

  • Je helpt je klant meer te verkopen van zijn of haar dienst of product;
  • Geeft veel voldoening als de tekst aanslaat en veel producten of diensten worden verkocht;
  • Bij een succesvolle sales letter kunnen de opbrengsten voor jou als tekstschrijver heel groot zijn (mits je daarover goede afspraken maakt met de klant).


Uitdagingen

  • Zeer intensief en tijdrovend proces;
  • Geen resultaatgarantie voor de klant;
  • Als de sales letter niet aanslaat, kunnen de verdiensten tegenvallen;
  • Relatief moeilijk klanten vinden;
  • Kost veel tijd om naam te maken als een schrijver van sales letter, zeker in Nederland. 


Interviews

Het schrijven van ‘interviews’ komt neer op een verhaal schrijven aan de hand van een interview met een persoon. Hoewel dit een beperkte discipline lijkt, is de marktpotentie enorm. 


Denk maar aan grote woningcorporaties, grote zorgbedrijven, scholen, universiteiten en grote for profit-bedrijven. Zij hebben bijna altijd een eigen magazine waarin zij veel van dit soort verhalen publiceren. Bovendien publiceren zij die ook op hun websites voor dit soort producties.


Zakelijke waarde van interviews

De zakelijke waarde van interviews zit hem erin dat je je klant helpt zijn of haar bedrijf of instelling een menselijk gezicht te geven. Daarmee draag je bij aan de opbouw, bestendiging of verbetering van de reputatie van het bedrijf of de instelling. Zo kun je bovendien een bijdrage leveren aan de marketing van je klant.   


Vereiste vakkennis

Als schrijver van interviews moet je weten hoe je iemands verhaal goed op ‘papier’ kunt krijgen. Daarvoor moet je zowel interviewtechnieken als schrijftechnieken beheersen.


Aangezien de aard van dit soort teksten vaak veel minder commercieel is, wijken deze teksten doorgaans veel af van de vier hierboven al genoemde disciplines. Deze specialisatie heeft vooral raakvlakken met journalistiek (zie hieronder).   


Belangrijkste eigenschappen van een schrijver van interviews

Wat moet een schrijver van sales letters goed kunnen? Hieronder de lijst met de belangrijkste eigenschappen:


  1. Communicatieve vaardigheden: een interviewschrijver moet uitstekende mondelinge en schriftelijke communicatievaardigheden hebben om effectieve interviews te voeren en de verkregen informatie duidelijk en boeiend over te brengen.
  2. Luistervaardigheden: het vermogen om goed te luisteren naar de geïnterviewde is essentieel. Dit helpt bij het stellen van relevante follow-upvragen en bij het vastleggen van interessante details. 
  3. Onderzoeks- en interviewtechnieken: kennis van interviewtechnieken en het vermogen om goed onderzoek te doen naar de geïnterviewde en het onderwerp zijn cruciaal om zinvolle vragen te stellen.
  4. Empathie: inlevingsvermogen in de geïnterviewde helpt om een vertrouwensrelatie op te bouwen en om persoonlijke en diepgaande informatie te verkrijgen. 
  5. Kritisch denken: het vermogen om de verstrekte informatie kritisch te beoordelen en te verifiëren, om ervoor te zorgen dat de interviewtekst nauwkeurig en betrouwbaar is.
  6. Schrijfvaardigheden: uitstekende schrijfvaardigheden zijn nodig om de informatie op een boeiende en begrijpelijke manier over te brengen aan het lezerspubliek.
  7. Ethiek: begrip van journalistieke ethiek, inclusief kwesties als bronbescherming, eerlijkheid en verantwoordelijkheid, is van essentieel belang voor een interviewschrijver.
  8. Nieuwsgierigheid: een oprechte nieuwsgierigheid naar mensen en onderwerpen helpt bij het stellen van relevante en interessante vragen.


Voordelen

  • Uiteenlopende verhalen opschrijven;
  • Veel menselijk contact;
  • Relatief weinig kritiek van de klant, het verhaal van de geïnterviewde is nu eenmaal dienst verhaal;
  • Werken voor grote klanten die vaak repeterend werk hebben;
  • Niet vatbaar voor de uitdagingen die AI tekstschrijvers biedt.


Uitdagingen

  • Binnenkomen bij klanten is vaak moeilijk (meestal heb je een goede kruiwagen nodig);
  • Met grote regelmaat een ‘leeg vel’ waardoor je je een ‘productiemedewerker’ kunt voelen.


Journalistiek

Het schrijven journalistieke producties komt neer op het volgen van nieuws voor je opdrachtgever. Je gaat op pad, interviewt mensen, leest en ‘filtert’ persberichten, bouwt aan een groot netwerk en produceert vaak onder tijdsdruk het nieuws voor website, dagblad, weekkrant of omroep. 


Mediabedrijven zijn je voornaamste klanten, zoals dagbladen, weekkranten, nieuwswebsites, radio- en tv-omroepen. 


Zakelijke waarde van journalistieke producties

Nieuwsmediabedrijven drijven op de publicatie van nieuws. Je produceert maatschappelijk relevante items waardoor jouw klant lezers, kijkers of luisteraars trekt. Die leveren door middel van advertentie- of abonnee-inkomsten geld op. 


Vereiste vakkennis

Je hebt een gedegen maatschappelijke kennis nodig en daarnaast van de eventuele niche waarover je schrijft. Daarnaast moet je de beginselen van het schrijven van een nieuwsbericht of een autocue of tekstblad voor radio- of tv-stations kennen. Een nieuwsbericht hoort volgens de aloude journalistieke traditie ‘oprolbaar’ te zijn.   


Belangrijkste eigenschappen van een schrijver van journalistieke producties

Wat moet een schrijver van journalistieke producties goed kunnen? Hieronder de lijst met de belangrijkste eigenschappen:


  1. Nieuwsgierigheid: een journalistieke schrijver moet nieuwsgierig zijn naar nieuws, gebeurtenissen en verhalen en de motivatie hebben om informatie te verzamelen en te delen. 
  2. Kritisch denken: het vermogen om informatie kritisch te beoordelen, feiten van meningen te scheiden en nieuwsverhalen te analyseren is cruciaal.
  3. Objectiviteit: journalisten moeten in staat zijn om objectief te blijven en een gebalanceerde verslaggeving te bieden, zonder persoonlijke vooroordelen of bevooroordeelde meningen.
  4. Onderzoeksvaardigheden: het vermogen om diepgaand onderzoek uit te voeren, bronnen te verifiëren en informatie te verzamelen uit verschillende bronnen is cruciaal voor journalistiek.
  5. Interviewvaardigheden: het effectief kunnen interviewen van bronnen en het stellen van relevante vragen om informatie te verkrijgen, is essentieel. 
  6. Schrijfvaardigheden: uitstekende schrijfvaardigheden zijn nodig om duidelijke, beknopte en boeiende nieuwsartikelen te produceren.
  7. Tijdmanagement: journalistieke schrijvers moeten in staat zijn om snel te werken en deadlines te halen, vooral in een dynamische nieuwsomgeving. 
  8. Nauwkeurigheid: het waarborgen van de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van informatie is van het grootste belang in de journalistiek. 
  9. Ethiek: kennis van journalistieke ethiek, waaronder kwesties als bronbescherming, privacy en verantwoordelijkheid, is van essentieel belang voor een journalist. 
  10. Inlevingsvermogen: journalistieke schrijvers moeten in staat zijn om zich in te leven in de ervaringen en perspectieven van de mensen die in hun verhalen worden behandeld. 
  11. Flexibiliteit: bereidheid om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden, nieuwsontwikkelingen en de behoeften van verschillende publicatieplatforms. 
  12. Samenwerking: in veel gevallen werken journalisten samen met redacteuren, fotografen en andere professionals. Het vermogen om effectief in een team te werken, is belangrijk. 
  13. Kennis van mediaplatforms: begrip van verschillende mediaplatforms en hoe journalistieke producties kunnen worden aangepast aan verschillende media, zoals print, online, radio en televisie.


Voordelen

  • Je kunt schrijven wat je wil (je bent onafhankelijk);
  • Je schrijft over maatschappelijk relevante onderwerpen;
  • Je komt op plaatsen waar veel mensen vaak niet (mogen) komen;
  • Je bouwt een groot netwerk op.

 

Uitdagingen

  • Doorgaans zeer slechte betaling, vooral gezien het feit dat dit een zeer veeleisende discipline is die veel vaardigheden veronderstelt;
  • Werken tegen strakke deadlines;
  • Zeer onregelmatig werk, ook ’s avonds en in de weekenden;
  • Hard werken voor weinig geld;
  • Veel mediabedrijven betalen niet op tijd.
Twee bruine handen reiken naar elkaar ter illustratie van een post over hulpwerkwoorden.
24 jan., 2024
Hulpwerkwoorden: vaak onopvallende woordjes die een zin kunnen maken of breken. Hebben, zijn, worden, kunnen, mogen - ze lijken onmisbaar. Maar wat als je deze vaak overbodige hulpwerkwoorden eens weglaat? Wat blijkt, teksten worden zowaar sterker als je hulpwerkwoorden waar mogelijk schrapt. Het gaat om meer dan alleen een persoonlijke stijlkeuze ; het is een bewuste strategie om je tekst meer impact te geven. Dit proces van schrappen heeft alles te maken met actief schrijven . Door minder hulpwerkwoorden te gebruiken, forceer je jezelf om directer en concreter te zijn . Je zult ontdekken dat je zinnen krachtiger, je argumenten overtuigender en je hele tekst prettiger leesbaar worden. Het kan even puzzelen zijn, maar als je eenmaal wanneer je ze kunt weglaten en hoe je dat doet, schrijf je vlotter. In deze post leg ik je alles uit wat je moet weten. Lees dus vooral verder! Belangrijkste punten van deze post: Schrappen van hulpwerkwoorden maakt je tekst krachtiger; Actief schrijven betrekt lezers beter en verduidelijkt je boodschap; Minder hulpwerkwoorden zorgen voor een vlottere en duidelijkere tekst. Wanneer hulpwerkwoorden schrappen? Als je schrijft, wil je dat je teksten helder en krachtig overkomen. Het schrappen van overbodige hulpwerkwoorden draagt hier in grote mate aan bij. Identificeren van overbodige hulpwerkwoorden Check eerst of hulpwerkwoorden echt nodig zijn. Vaak gebruik je automatisch woorden als 'zullen', 'kunnen' of 'worden'. Dat maakt zinnen onnodig lang en soms vaag. Als je merkt dat een zin ook zonder deze woorden duidelijk is, dan is dat een teken om ze te schrappen. Verbeteren van zinsconstructies Door het schrappen van hulpwerkwoorden, dwing je jezelf tot het verbeteren van je zinsconstructies. Maak je taalgebruik actiever, vermijd overbodige vormen zoals ‘zullen’, ‘zouden’, ‘gaan’ en ‘mogen’ en gebruik meer to-the-point-uitspraken. Vergelijk maar eens 'Het zal worden overwogen' met 'We overwegen het'. Welke van deze twee zinnen spreekt je meer aan? De tweede variant is directer en houdt je lezer meer betrokken. Vermijd passief schrijven Passief schrijven maakt teksten vaak log en onpersoonlijk. Een passieve zin is een zin waarin het onderwerp niet de handeling uitvoert, maar ondergaat. Probeer daarom actieve zinnen te formuleren door te kijken wie of wat handelt . Verander bijvoorbeeld de passieve zin 'De bal wordt door de jongen geschopt' in de actieve zin 'De jongen schopt de bal'. Hiermee zorg je voor meer dynamiek en energie in je tekst. Het belang van actief schrijven Actief schrijven maakt je teksten directer en daardoor prettiger leesbaar. Het gaat hierbij om het gebruik van de bedrijvende vorm, waarbij het onderwerp van de zin de actie uitvoert. In plaats van te zeggen 'de bal wordt door de jongen geschopt', zeg je 'de jongen schopt de bal'. Je ziet het verschil: de zin wordt energieker en komt sneller ter zake. Waarom kiezen voor een actieve schrijfstijl? Teksten zijn levendiger als je de hulpwerkwoorden schrapt; Teksten worden korter en krachtiger; Informatie is makkelijker te verwerken; Het geeft een overtuigender gevoel, alsof je meer betrokken bent bij het onderwerp. Denk aan hoe je overkomt als je passieve zinnen en termen als ‘worden’ en ‘zijn’ te veel gebruikt. In een actieve zin ben je de baas over je eigen woorden . Hierdoor creëer je een sterkere verbinding met je lezers, omdat ze voelen dat je met hen praat, niet alleen tegen hen. Dit betekent niet dat je nooit passieve zinnen moet gebruiken, maar als je de mogelijkheid hebt om actief te schrijven, doe dat dan vooral! Zorg ervoor dat je zinnen vol energie zitten. Zo ben je de leider van je verhaal. Door een actieve stijl te gebruiken, maak je je tekst levendiger en actiever, wat weer een positief effect heeft op hoe je boodschap wordt ontvangen. Wil je meer weten over het oh zo belangrijke actief schrijven , klik dan op de link. Soorten hulpwerkwoorden en hun functies Nu wil ik hier zeker niet de indruk wekken dat hulpwerkwoorden overbodig zijn. Ze bestaan niet voor niets. Hulpwerkwoorden zijn soms onmisbaar om nuances in je zinnen aan te brengen . Je gebruikt ze om tijd, modaliteit en een passieve toon te verwerken. Modaliteit en hulpwerkwoorden Modaliteit gaat over wat jij als spreker denkt over de actie die je beschrijft. Er zijn verschillende hulpwerkwoorden van modaliteit die je helpen uiten wat je mogelijk, noodzakelijk of wenselijk vindt. Voorbeelden hiervan zijn kunnen, mogen, willen, zullen en zouden. Elk van deze werkwoorden geeft een andere nuance aan. Kunnen geeft een mogelijkheid of capaciteit aan; Mogen duidt op toestemming; Willen staat voor een wens of verlangen; Zullen wordt gebruikt om de toekomst of een verwachting aan te duiden; Zouden is om over een voorwaardelijke situatie te praten. Hulpwerkwoorden in combinatie met andere werkwoorden Hulpwerkwoorden komen vaak voor in combinatie met een ander werkwoord. Daarom heten ze tenslotte hulpwerkwoord. Samen vormen ze een samengestelde werkwoordstijd of drukken ze een modaliteit uit. In deze combinaties is het hulpwerkwoord niet zelfstandig; het ondersteunt het hoofdwerkwoord om de betekenis te vormen. Voorbeeld: In de zin 'Ik kan zwemmen', is 'kan' het hulpwerkwoord dat de mogelijkheid toevoegt aan het zelfstandig werkwoord 'zwemmen'. Hulpwerkwoorden in de lijdende vorm Voor een lijdende vorm gebruik je hulpwerkwoorden als 'worden' en 'zijn' om aan te geven dat iets door iemand anders gedaan wordt. Hierbij ligt de focus op de handeling die ontvangen wordt in plaats van op degene die de handeling uitvoert. Voorbeelden: 'De brief wordt geschreven' toont aan dat het schrijven van de brief momenteel gebeurt; In de voltooide lijdende vorm, zoals 'De brief is geschreven' geeft 'is' aan dat de actie is afgerond. Strategieën voor het schrappen van hulpwerkwoorden Als je teksten schrijft, wil je natuurlijk dat jouw boodschap helder en overtuigend is. Overbodige hulpwerkwoorden schrappen is daarvoor een uitstekende manier. Hieronder heb ik een paar tactieken opgesomd die je daarbij kunnen helpen. Slimme keuzes in woordgebruik Goed, het moge inmiddels duidelijk zijn dat je hulpwerkwoorden zoveel mogelijk probeert te vermijden. Dit doe je door jezelf af te vragen of ze echt iets toevoegen aan de zin . Vaak kun je een zin sterker maken door direct het hoofdwerkwoord te gebruiken. Verander bijvoorbeeld 'hij is aan het lopen' in 'hij loopt'. Zo schrijf je meteen een meer actieve zin. Het belang van sterke werkwoorden Gebruik sterke werkwoorden om je tekst levendiger te maken. Zo kun je hulpwerkwoorden vermijden. Want sterke werkwoorden hebben meer zeggingskracht en laten vaak een hulpwerkwoord weg. Ze geven de lezer een helder beeld en zorgen ervoor dat je actief schrijft. Kijk bijvoorbeeld naar de zin 'Ze kunnen winnen' en vergelijk die met de zin 'Ze winnen'; de tweede optie is directer en krachtiger. Al is de betekenis hier niet hetzelfde, dus let altijd op de context. Schrappen in verschillende schrijffasen Zie het schrapen van hulpwerkwoorden als een proces dat meerdere schrijffasen bestrijkt. Begin bij de eerste versie van je tekst door gewoon te schrijven. Laat de tekst dan even liggen en pak 'm er opnieuw bij om te schrappen. De beste keuze kun je vaak maken met een frisse blik, waarmee je vervolgens onnodige hulpwerkwoorden weglaat en (dus) je tekst aanscherpt. Zet je zinnen kracht bij Gebruik concrete en to-the-point formuleringen om je zinnen krachtiger te maken. Dit maakt je boodschap duidelijker en geeft de lezer meer vertrouwen in wat je zegt, vooral als je woorden die twijfel uitdrukken (zoals misschien, mogelijk, wellicht en waarschijnlijk), die vaak overbodig zijn, vermijdt. Tip: probeer bijvoeglijke naamwoorden (adjectieven) en bijwoorden (adverbials) die weinig toevoegen ook zoveel mogelijk weg te laten. Tips voor het redigeren van teksten Als je je eerste versie hebt geschreven, redigeer je tekst dan grondig. Kijk of je passieve zinnen met ‘worden’ en ‘zijn’ naar actieve zinnen kunt ombuigen en verwijder woorden die niets toevoegen. Tip: lees je teksten hardop voor om te horen waar de tekst niet soepel loopt of onduidelijk is. Het effect van hulpwerkwoorden op leesbaarheid en duidelijkheid Hulpwerkwoorden kunnen een tekst onnodig lang en minder duidelijk maken. Het slim inzetten of weglaten ervan verbetert vaak zowel de leesbaarheid als de duidelijkheid. Waarom hulpwerkwoorden de leesbaarheid beïnvloeden Hulpwerkwoorden zijn vaak ballast in je zinnen. Ze maken een tekst langer dan nodig zonder extra informatie te geven. Dat is niet handig. Zeker niet bij nieuwsbrieven, e-mails of webteksten; je wil snel tot de kern komen. Een zin met bijvoorbeeld tien woorden kun je terugbrengen naar zes of zeven. Dit maakt je tekst niet alleen korter, maar ook prettiger leesbaar. Stel dat je een opsomming maakt, dan leest een directe stijl veel vlotter. Met hulpwerkwoord: je zou ervoor kunnen zorgen dat je teksten korter en krachtiger overkomen; Zonder hulpwerkwoord: maak je teksten korter en krachtiger. Duidelijkheid en bondigheid in schrijven Hulpwerkwoorden weghalen helpt om zinnen bondiger te maken en dus duidelijker. Bij nieuwsbrieven bijvoorbeeld, wil je dat je lezer meteen snapt waar het om gaat. Kijk eens kritisch naar je voorbeeldzinnen en let op het gebruik van ‘worden’ en ‘zijn’. Haal weg wat niet nodig is en je houdt een heldere boodschap over, zonder voltooid deelwoord-constructies met 'worden'. Met hulpwerkwoord: het kan zijn dat je lezers niet direct begrijpen wat je bedoelt; Zonder hulpwerkwoord: zorg dat je lezers direct begrijpen wat je bedoelt. Veelgestelde vragen Hoe kan overmatig gebruik van hulpwerkwoorden je tekst beïnvloeden? Overmatig gebruik van hulpwerkwoorden kan je tekst onnodig lang en minder direct maken. Het kan de aandacht van de kernboodschap afleiden. Dat leidt tot een zwakkere overtuigingskracht. Hoe draagt het verminderen van hulpwerkwoorden bij aan de kracht van je boodschap? Hulpwerkwoorden schrappen zorgt voor een bondigere en sterkere zinsbouw. Hierdoor staan je hoofdwerkwoorden en -boodschappen centraal, wat je argumenten krachtiger maakt. Wat zijn de voordelen van het elimineren van overbodige hulpwerkwoorden in teksten? Door overbodige hulpwerkwoorden te schrappen, maak je jouw tekst directer en beter leesbaar. Dit verbetert de helderheid en zorgt dat je lezer sneller tot de kern komt. Kun je een voorbeeld geven van een tekst voor en na het schrappen van hulpwerkwoorden? Zeker! Voor: 'Je zou kunnen overwegen om je inschrijving te bevestigen'. Na: 'Bevestig je inschrijving'. De aangepaste versie is directer en actiever.
Roze bijl op een helblauwe achtergrond ter illustratie van het splitsen van een zin in twee zinnen.
24 jan., 2024
Lange zinnen kun je vaak eenvoudig herschrijven in kortere zinnen. Dat kun je op verschillende manieren aanpakken. Online vind je vele tips. Maar de tip over w-woorden vond ik nergens. Dat terwijl die ongelooflijk effectief is. Hieronder leg ik je uit hoe dat zit. Laat ik één ding vooropstellen: een tekst met alleen maar korte zinnen is onnatuurlijk. Dus dat is nu ook weer niet de bedoeling. Maar veel mensen schrijven vaak te veel lange zinnen. Daardoor wordt een tekst minder goed leesbaar. Met mijn tip over het omzetten van w-woorden in d-woorden, kun je zonder na te denken heel makkelijk langere zinnen in tweeën splitsen. En je tekst in een ommezien veel beter leesbaar maken. Wat zijn w-woorden en d-woorden? W-woorden kun je onderverdelen in een vragend voornaamwoord, vragende bijwoord en vragend voornaamwoordelijk bijwoord. Klinkt ingewikkeld, maar het gaat om doodeenvoudige woorden:
Cartoon van sprekende mensen van de zijkant gezien, links en rechts, met tekstballonnen ertussen.
24 jan., 2024
Ontdek in 5 simpele stappen hoe je levendige dialogen kunt schrijven. Maak je verhaal boeiender en de personages levensecht!
Share by: